Heb je last van een ‘infodump’ in je verhaal? – 3 oplossingen

In elk verhaal zit informatie: alles over de personages, hun karaktertrekken, hun verleden en de wereld waarin ze leven. Dit wil je overbrengen op de lezer, maar een ‘infodump’ ligt dan op de loer. Hoe voorkom je het?  

---

Wat is een infodump?

Met een infodump vertelt de schrijver een hele berg informatie over het verleden van de personages, over karaktereigenschappen of de geschiedenis van een wereld. De schrijver ‘dumpt’ deze informatie als het ware op de lezer en dit wordt door de lezer vaak als saai of te veel ervaren. De meest beruchte infodump zie je op de eerste bladzijdes van een boek, maar het kan ook voorkomen in beschrijvingen. Redacteur Nadine van de Sande zet in dit artikel 4 verschillende soorten infodumps uiteen. Nu je weet waar je op moet letten, is het tijd om te leren hoe je een infodump kan oplossen!

Oplossing 1: Bedenk welke informatie je kan laten zien 

De meest logische oplossing is om gebruik te maken van de schrijftechniek show, don’t tell. Door te bekijken hoe je informatie kan laten zien aan de lezer door middel van een scène, kan je de informatie alsnog overbrengen op een levendige manier. 

Stel dat je wil vertellen dat Lieke en Anne beste vriendinnen zijn en dat Anne haar vriendin steunde nadat diens vader was overleden. Dan kan de scène er als volgt uitzien: De twee zitten op een vrijdagavond op de bank met een wijntje in de hand. Ze kletsen over de week, niets bijzonders. Maar Liekes ogen gaan steeds naar de foto van haar vader. Anne ziet dit en reageert hierop: ‘Het is bijna 2 oktober’. Kijk nog eens naar de informatie die je wilde vertellen? Die heb je nu in één pagina laten zien en voelen aan de lezer. En extra: we weten nu ook dat Lieke het nog steeds moeilijk heeft met het verlies en dat de vader is overleden op 2 oktober.  

Oplossing 2: Laat de stem van je personage doorkomen

Misschien kom je tot de conclusie dat je bepaalde informatie niet kan of wil laten zien. Dan is het prima om dit toch te vertellen. Een goede manier om de informatie spannender over te brengen, is door gebruik te maken van de unieke stem van je personage. Als Lieke terugdenkt aan de begrafenis van haar vader, dan kan je haar persoonlijkheid verwerken in deze vertelling. Misschien is ze iemand die grapjes maakt over de situatie, het ironisch vindt dat ze niemand op de begrafenis kende of misschien kijkt ze met pijn terug op die dag. Dan pak je de kans om ook iets van je personage door te laten schemeren terwijl je informatie deelt. Een stuk interessanter om te lezen, toch?

Oplossing 3: Schrijven is schrappen

En zijn de eerste twee oplossingen niet passend? Vraag je dan af of je de informatie wel hoeft te delen. Misschien is het beter om het op een later moment te vertellen of is de informatie eigenlijk helemaal niet belangrijk voor het verhaal. Schrappen dan maar! 

Balans

Tijdens het wegpoetsen van infodumps is het vooral belangrijk om een goede balans te vinden. Show kost veel meer woorden dan tell. Een hele scène schetsen duurt langer dan simpelweg zeggen dat twee mensen vrienden zijn. Een heel boek vol met show-scènes is ook langdradig en saai, want na een tijdje ga je de vaart in het verhaal missen. Het blijft dus een weegschaal die jij als schrijver in balans moet houden.